Kijk eens wat we gemaakt hebben, Paul en ik: een setje lichtvoetige affiches met één oproep: om van Doha werk te maken.
Doha?
Doha is een stad in Qatar waar vanaf 26 november 2012 de achttiende klimaatconferentie plaats vindt. COP18 heet die, omdat het de 18e keer is dat de vooruitgang wordt besproken van het verdrag van Rio uit 1992.
In Doha moeten de wereldleiders nu maar eens concrete, bindende maatregelen afspreken om het klimaatprobleem ernstig aan te pakken. Dat vragen veel organisaties. Daarvoor ook hebben tachtigduizend mensen gezongen met Sing for the Climate, en daarvoor hebben we nu dit setje Doha-affiches gemaakt.
Toch zullen ze er niet komen, die dringende maatregelen.
We zitten namelijk wereldwijd in een fase van ontkenning. We zijn ziek, dat beseffen we goed, maar we stellen de behandeling uit want de symptomen zijn nog mild (in de rijke landen) en we zijn bang dat de therapie pijnlijk zal zijn. We mogen het dan wel beseffen, dat het schrikbeeld van ingrijpende maatregelen veruit te verkiezen valt boven de gruwel als we laten betijen, toch blijven we collectief verlamd door de omvang van de vereiste inspanning.
Uit die verdwazing moeten we maar eens ontwaken. Veel mensen zijn al wakker. Wie leest, kijkt en nadenkt, ontkomt er niet aan: bevangen te worden door bijtend verdriet om gemiste kansen, stijf van de wanhoop omdat het al te laat is om het onheil te voorkomen, aangeslagen door het onnoembare leed dat de volgende generaties zullen ondergaan, en bovenal in paniek omdat we bij god niet weten hoe we de nakende ecologische systeemcrisis ooit te boven kunnen komen.
Wanhoop, gevoel van onvermogen, schuld, paniek: geen prettig vooruitzicht, wanneer ze collectief zullen toeslaan, met als onvermijdelijke gevolg grote politieke, sociale en economische onrust. Tenminste, dat is wat sommige gereputeerde experts ons zeggen. Maar ze zeggen ook dat die paniek ons zal helpen voor de volgende fase.
Want we zijn mensen. Gelukkig. We kunnen nadenken, we kunnen harde beslissingen nemen én ze uitvoeren, als we maar ten volle beseffen dat onze eigen toekomst op het spel staat. Wanneer de nood het hoogst is, of beter: als we ervan doordrongen zijn dat de nood zo hoog is, dat we bedreigd worden in ons voorbestaan, dan pas zijn we op ons best. Dan willen we meteen aan de therapie; hoe sneller we beginnen, hoe draaglijker en effectiever ze zal zijn.
Je kunt bij wetenschappers lezen dat we weliswaar beter dertig jaar geleden waren gestart, maar dat we nog altijd de zwaarste consequenties van de systeemcrisis kunnen keren. En ons gezond verstand zegt dat we het klimaat kunnen helpen door gelukkiger te leven, wanneer we de druk van de consumptiemaatschappij leren te weerstaan.
Daarom moeten we alle middelen inzetten om de politiek te overtuigen. Niet van de feiten, die kennen ze: geen wetenschapper die nog twijfelt en de symptomen zijn duidelijk voor iedereen. Waar we ze wel van moeten overtuigen, is onze wereldwijde bereidheid om de handen aan de ploeg te slaan en om de initiële kosten van de omschakelingsoperatie te dragen. Doha is zo'n gelegenheid. Doha is de beste gelegenheid ooit, Doha is de belangrijkste conferentie ooit, om de eenvoudige reden dat elke klimaattop belangrijker is dan de vorige - omdat de tijd korter wordt die ons nog rest voor de klimaatwekker afloopt.
Je kunt de realiteit niet blijven ontlopen. Niet kiezen is verkeerd kiezen en gokken moet je maar in televisiequizjes gaan doen, niet met het klimaat. Wat we willen is aan een zinnig project beginnen te werken, aan hét klimaatproject. Daarom dit stukje, daarom deze affiches: heel naïeve prentjes voor de hardste realiteit.
Het probleem zal niet vanzelf weggaan, het zal weggaan omdat wij het zullen aanpakken. Dat weten we nu wel zeker. Maar wanneer? De deadline (een woord dat beter onvertaald blijft) zullen we niet halen (die is al voorbij), maar wij zijn mensen, wij zijn er knap in om verloren tijd in te halen. Maar alleen als het moet.
Het moet.
20 oktober 2012
