Echt gebeurd.

Het hele hogere management zit bij elkaar over een strategisch plan dat het bedrijf een nieuw elan zal geven. En straks komt er nog een groot personeelsfeest in de tuin. Tijdens de vergadering gaat ineens het brandalarm af. Echt? Brand? Iedereen kijkt naar elkaar, naar de directeur, naar de veiligheidschef, weer naar elkaar, maar vooral niet naar elkaar. En iedereen blijft zitten. Zal wel vals alarm zijn. Het alarm is in geen dertig jaar afgegaan, wat zou het nu. Niet doemdenken. Nu even niet. De strategische vergadering gaat door. De toekomst van het bedrijf gaat voor. Slechts één man verlaat de zaal.

Ik weet niet of u wilt geloven dat dit ook echt is gebeurd. Toch is dat wat mensen doen: doorgaan met wat bezig is en urgente actie uitstellen, tegen beter weten in.

Belgische emissies: het NECP-scenario stelt de Belgische beloften voor, het 1,5°C-scenario laat zien wat nodig is. (CO₂: alleen CO₂; GHG: alle broeikas­gassen;). Klik om de volledige figuur uit het rapport te zien.

Het brandalarm van de klimaatcrisis is afgegaan. De wetenschap heeft het duidelijk uitgespeld: we moeten nu opstaan, nu de brandweer bellen, nu de pompen bemannen. Lees: een klimaatplan uitvoeren dat de uitstoot van broeikasgassen de komende jaren drastisch reduceert. Lees er de IPCC-rapporten op na. Lees hoeveel tijd we nog hebben. Geen. Lees wanneer we komaf moeten maken met ons uitstelgedrag. Stante pede, seffens en subiet. Niet tegen 2030, niet bedachtzaam, niet redelijk, niet pas wanneer het haalbaar wordt, betaalbaar, realistisch, niet als het zich plooit naar andere uitvluchten en draagvlakken. Kortom, nu meteen. Dat is mogelijk, kijk eens in het Rapport van het Panel voor Duurzaamheid en Klimaat.

Zelfs het beste strategische plan voor het bedrijf wordt waardeloos wanneer je de fabriek laat afbranden. Toch zullen we straks voor partijen kiezen die de mooiste beloften hebben gemaakt over allerlei maatschappelijke problemen. Belangrijke problemen, zeker, en jawel, ook klimaat staat hoog in dat lijstje (want u kiest uw partij zorgvuldig). In de regeerakkoorden zullen er klimaat­compromissen komen, vage lange­termijn-engage­menten en concrete maatregelen die niemand storen. Na de verkiezingen is de politieke urgentie weg. Terwijl de klimaatcrisis juist geen uitstel, geen halve maatregelen of compromissen duldt en boven partijen staat. Over natuurwetten kun je niet onderhandelen, met de fysica valt niet te marchanderen.

Of, dat kan ook, zullen we aan de volgende generaties zeggen dat we het alarm niet gehoord hebben. Dat er belangrijke zaken op de vergader­agenda stonden. Dat we bedachtzaam gedaan hebben wat haalbaar, redelijk en realistisch was.

Maar u wilt weten hoe het afliep met die firma. Ik twijfel tussen het einde dat u zelf al hebt bedacht en de waarheid. Want het liep goed af. Die ene man trof geen brandje aan. Iemand van de beveiliging had het grappig gevonden om via het brandalarm het personeel naar het personeelsfeestje te porren. Wat jammer toch dat de klimaatcrisis geen flauwe grap is.

De moraal van dit verhaaltje is wél wat u zelf al hebt bedacht. Uitstellen: ik doe het vaak, u doet het graag, politici doen niet anders. Maar voor deze gelegenheid is het geen goed idee.

22 mei 2019